GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE SALGINLAR

Yaklaşık olarak son bir buçuk yıldır Dünya genelinde evlerimizde oturuyoruz. Daha birkaç yıl öncesine kadar gülerek izlediğimiz “salgın hastalık” filmlerinde ne gördüysek hepsi başımıza geldi. Pandemi an itibariyle hiç bitmeyecekmiş gibi görünse de geçmişte de pek çok pandemi ve endemi olmuş bitmiş. Umudumuzu kaybetmeyip, gerekli kurallara uyup, evlerimizden gerekmediği sürece çıkmazsak bu pandemi de elbette bir gün bitecektir.

· İSPANYOL GRİBİ (1918-1920)

İspanyol gribi, 1918 ve 1920 yılları arasında 1. Dünya Savaşı sıralarında patlak vermiştir. Dünya nüfusunun yaklaşık üçte biri bu salgından etkilenmiştir. Daha çok Avrupa’yı etkileyen bu salgın, influenza virüsünden kaynaklanmıştır. Bu virüs de günümüzde olduğu gibi hayvanlardan insanlara geçmiştir. Özellikle çocuk ve yaşlı nüfusu kötü bir şekilde etkilenmiştir.

Avrupa’yı ciddi anlamda sarsan bu salgının, 1. Dünya Savaşı sırasında Avrupalılara büyük bir zarar verdiği düşünülmektedir. Bu salgından en çok etkilenen ülkeler arasında İspanya, Fransa, İtalya ve İngiltere bulunmaktadır. İlerleyen zamanlarda bu salgın Kuzey Afrika, Hindistan, Çin ve Avustralya’ya da yayılarak tüm Dünya’yı etkisi altına almıştır.

Toplamda 500 milyona yakın insanın bu hastalığa yakalandığı düşünülmektedir. Yaklaşık 50 milyon insan ise bu salgından dolayı hayatını kaybetmiştir.

· ASYA GRİBİ (1956-1958)

1968 grip salgınından yaklaşık on yıl önce Asya gribi ortaya çıkmıştı. Çin’de ortaya çıkan bu influenza virüsü, Dünya çapında yaklaşık iki milyon insanın ölümüne neden oldu. İleride mutasyona uğrayarak 1968 grip salgınına neden olmuştur.

· 1968 GRİP SALGINI

Influenza nedeniyle olan ve solunum yollarını etkileyen 1968 grip salgını, bir milyon insanın ölümüne sebep olmuştur. Ölüm oranı yüzde beş olan bu virüs, etkisini en çok Hong Kong, Filipinler, Hindistan, Avustralya, Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri’nde göstermiştir. Hong Kong nüfusunun yüzde on beşi bu hastalık nedeniyle hayatını kaybetmiştir.

· ÜÇÜNCÜ KOLERA SALGINI (1852-1860)

Üçüncü kolera salgınının, yedi kolera salgını arasından en öldürücü olanı olduğu düşünülmektedir. Hindistan’da ortaya çıkan bu salgın, sekiz yıldan uzun bir süre boyunca tüm Dünya’yı etkisi altına almıştır. Bu salgının bir milyondan fazla insanın hayatını kaybetmesine neden olduğu düşünülmektedir.

· ALTINCI KOLERA SALGINI

On dokuz ve yirminci yüzyıllar arasında en büyük can kaybına neden olan hastalık koleradır. 1800’lü yıllardan itibaren Dünya çapında farklı zamanlarda farklı kolera salgınları yaşanmıştır ve hepsi insanlığı çok kötü etkilemiştir. Virüs olduğu düşünülen kolera, aslında “vibrio cholerae” adı verilen bir bakteriden kaynaklanmaktadır. Altıncı kolera salgını Hindistan’da ortaya çıkmıştır. Hindistan’da sekiz yüz binden fazla insanın, bu salgın nedeniyle vefat ettiği düşünülüyor. Bu salgın elbette sadece Hindistan’da görülmemiştir. 1910 ve 1911 yıllarında ortaya çıkan bu salgın Anadolu bölgesinde de görülerek Osmanlı’yı ciddi anlamda etkilemiştir.

· KARA ÖLÜM (VEBA) (1346-1353)

On dördüncü yüzyılın en ciddi sorun yaratan veba salgınına “kara ölüm” de denmektedir. 1346 ve 1353 yılları arasında Dünya’yı etkisi altına alan bu salgın yaklaşık olarak 75 milyon – 200 milyon civarında insanın hayatını kaybetmesine neden olduğu tahmin edilmektedir. Bu salgın Asya’da başlayıp gemiler aracılığıyla Avrupa’ya taşınmıştır. Liman kentleri etkilendiği için, Avrupa’daki şehirli nüfus bu salgından en kötü şekilde etkilenen kesim olmuştur. Floransa’nın nüfusunun üçte birinin bu salgından dolayı öldüğü düşünülmektedir.

· JUSTINIAN VEBASI (541-542)

Orta Çağın başlangıcında, 541 ve 542 yılları arasında, en başta Bizans İmparatorluğu’nu olmak üzere Akdeniz havzasındaki birçok medeniyeti kötü bir şekilde etkilemiştir. Neredeyse yirmi beş milyon insanı öldüren bu salgın, Konstantinopolis’te yaşayan beş bin kişinin ölmesine neden olmuştur. Konstantinopolis kentinin nüfusunun yüzde kırkının bu hastalık nedeniyle vefat ettiği düşünülmektedir.

· ANTONINE VEBASI (165)

Veba olarak adlandırılan bu salgının aslında kızamık veya çiçek hastalığı olduğu düşünülmektedir. Mısır, Yunanistan, İtalya ve Anadolu’yu etkisi altına alarak beş milyondan fazla insanın hayatına mal olmuştur. Bu salgını diğer bölgelere Roma askerleri tarafından taşındığı tahmin edilmektedir ve Roma ordusunun neredeyse tamamını öldürmüştür.

Sonuç olarak, yüzyıllardır Dünya’da çok ciddi ve birbirinden farklı pek çok salgın olmuştur. Ancak insanoğlunun altından kalkamadığı bir virüs henüz olmamıştır. Bu nedenle umudumuzu kaybetmeyip kurallara uyarak en kısa sürede eski hayatımıza geri dönmeyi hedeflemeliyiz. İnsanlığı hiçbir salgın durduramaz…